Ireneusz Kopacz - Mapowania

3 - 29 kwietnia 2020 W Y S T A W A W I R T U A L N A

I r e n e u s z K o p a c z
Urodzony w 1967 roku w Jaśle. Studia na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Dyplom z malarstwa w pracowni prof. Lecha Wolskiego w 1996 roku. Od 1997 roku pracownik naukowo dydaktyczny (aktualnie na stanowisku profesora nadzwyczajnego) w Katedrze Malarstwa na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Autor 27 wystaw indywidualnych, uczestnik ponad 170 wystaw zbiorowych w kraju i za granicą; brał udział w 28 ogólnopolskich, międzynarodowych plenerach i sympozjach artystycznych.

Ważniejsze wystawy (w ostatnich latach):

- 2020 – Wystawa indywidualna, Galeria Sztuki Współczesnej we Włocławku
- 2019 „Homo Quadratus Ostroviensis”, BWA w Ostrowcu Świętokrzyskim
- 2019 „11 Triennale Małych Form Malarskich”, Galeria Sztuki Wozownia w Toruniu
- 2018 „45 Salon Zimowy”, MCSW Elektrownia w Radomiu
- 2018 „Abstrakcja”, Galeria Stalowa w Warszawie
- 2017 „NanoArt”, Galerie Roi Doré, Paris, Francja
- 2017 „Wyspy i atole: mapowanie wyobraźni”, Galeria Sztuki Wozownia w Toruniu
- 2016 „Tradition and Modern”, Zushan Present Art. Museum, Qinhuangdao, Chiny
- 2016 „13 The International Biennial of Miniature Art.”, Kulturni Centar, Gornji Milanovac, Serbia
- 2015 – Wystawa indywidualna, Galerie Art Supplement, Göttingen, Niemcy
- 2015 „Raport 2015”, CSW Znaki Czasu w Toruniu
- 2014 „Opowieści kosmikomiczne”, CSW Znaki Czasu w Toruniu
- 2014 „Ruse – Toruń. Miejsce spotkania: Warszawa”, Instytut Polski w Sofii, Bułgaria
- 2013 „Polygonum”, BWA w Bydgoszczy
- 2012 – Wystawa indywidualna, Galeria u Jezuitów w Poznaniu
- 2011 – Wystawa indywidualna, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy
- 2011 – Wystawa indywidualna, Galeria Krytyków Pokaz w Warszawie
- 2010 „Triennale Polskiego Malarstwa Współczesnego”, Galeria BWA w Rzeszowie

Ważniejsze nagrody:

- 2019 Ogólnopolski Konkurs „Kolaż – Asamblaż”, Galeria BWA w Olkuszu, Wyróżnienie
- 2013 Indywidualne Wyróżnienie Rektora UMK w Toruniu, prof. dr hab. Andrzeja Tretyna, za osiągnięcia uzyskane w dziedzinie naukowej i artystycznej w 2012 roku
- 2013 Ogólnopolski Konkurs „Konkurs Malarstwa Ogrody”, BWA Wałbrzych Zamek Książ,

Wyróżnienie honorowe
- 2012 Ogólnopolski Konkurs „VI Triennale z Martwą Naturą”, BWA Sieradz, Wyróżnienie honorowe
- 2010 Międzynarodowy konkurs „Homo Quadratus Ostroviensis”, BWA Ostrowiec Świętokrzyski,

III Nagroda
- 2010 2 Wystawa Sztuki Twórców Województwa Kujawsko-Pomorskiego „Polygonum”, BWA Bydgoszcz, I Nagroda
- 2007 Ogólnopolski Konkurs „7 Biennale Małych Form Malarskich”, Galeria Sztuki Wozownia w Toruniu, III Nagroda
- 2006 Międzynarodowy konkurs „Homo Quadratus Ostroviensis”, BWA Ostrowiec Świętokrzyski,

Wyróżnienie honorowe
- 2006 Ogólnopolski Konkurs „Konkurs Malarstwa Ogrody”, BWA Wałbrzych Zamek Książ, III Nagroda

Proces powstawania pracy, będący unikatową możliwością przekazania myśli obrazem abstrakcyjnym – jest dla mnie także okazją do poszukiwań w zakresie materiałów (struktur) wykorzystywanych w niewielkich kolażach, a także w obrazach na płótnie.

Stosowane oszczędne środki, często znalezione przeze mnie a porzucone przez innych, stają się początkiem kolejnej kompozycji kolażowej. Odkąd pamiętam nigdy nie „robiłem” obrazów w czystej technice malarskiej. Zarówno prace z cyklu „Kolekcja nastrojów”, „Obrazy topograficzne”, jak i obrazy realizowane na płótnie łączy wspólna cecha: relacje między materią i formą. Znaleziony fragment starego plakatu, fragment ilustracji książkowej staje się często podłożem i częścią nowej kompozycji. Moje zainteresowanie budziły i wciąż budzą rzeczy „napoczęte”, „naruszone”, czasami wręcz zużyte – i to na różnych poziomach, od materialnego po znaczeniowy czy symboliczny.

Materia najniższej realności – pożółkłe kawałki gazet, fragmenty starych plakatów, strzępy wyblakłych tapet, zwykły papier czy pozornie przypadkowe zdjęcie – uzmysławiają mi swoje materialne bogactwo i złożoność. Staram się być otwartym na tego rodzaju impulsy. Moje prawdziwe zaciekawienie budzi ten rodzaj ujawniania rzeczywistości, który przybiera strukturę „zatartego tekstu” (obrazu), zmieszania języków i kodów, na których powstaje nowy. Moją uwagę przyciągają stare fotografie (szczególnie cenne w erze aparatów cyfrowych, erze zdjęć bez fizycznej wagi i ceny), zbieram je, a potem odrzucam kolejne, zawarte w nich informacje, żeby sprawdzić jak wiele zdjęcie na tym traci.

Najważniejszy jest proces transformacji, który przemienia materię w kompozycję uporządkowaną przeze mnie. Tworzywa ulegając jej, mieszają się ze sobą i ujawniają bardzo często zaskakujące właściwości. Dzięki pracy nad obrazem zyskują one nowe znaczenia. Rytm tego procesu transformacji wynika z nawrotów, kolejnych podejść do obrazu, decyzje ostateczne zapadają powoli, często domalowuję i wklejam nowe elementy, doklejam nowe warstwy w momencie, w którym obraz wydaje się być skończony. Poszukiwania nowych związków, powinowactw i odpowiedników pomiędzy odległymi często od siebie rzeczywistymi przedmiotami, sytuacjami, słowami, doznaniami lub wspomnieniami, stają się i celem samym w sobie i sposobem notacji procesu twórczego, osobliwym szkicownikiem.

Kolejne kompozycje stają się miejscami namysłu i prób, wyznaczanymi wedle upodobania, lecz ostatecznie układającymi się w sekwencje rządzone podskórną logiką. Przypadkowe zdarzenia i niespodzianki porządkuję w wizualne narracje, które ustalają nowe związki
i analogie w podskórnej tkance rzeczywistości, zaczynają żyć swoim rytmem, stając się zarazem przedmiotem tworzenia.

Sam akt przedzierania się przez magmę formuł i klisz, strzępy papierów
i dokumentów, zapisów nutowych i planów architektonicznych, sprawdzanie ich przystawalności do czegoś na kształt albumu-kolekcji, jest na pewno wartościowy, a przede wszystkim twórczy. Każdy człowiek ma zakodowaną charakterystyczną tendencję do zaprowadzania ładu i porządku w otaczającym go świecie. U mnie wrażliwość na ten nieredukowalny konflikt między chaosem świata oraz w/w tendencją, stała się systemem napędzającym do pracy.

Wszystkie moje kompozycje powstają „w poziomie”, na leżącym płótnie, najczęściej na podłodze. Od pewnego czasu utrzymuję też określony poziomy format obrazów, na który składają się przeważnie dwa łączone blejtramy. Właśnie taki format daje mi możliwość panowania nad powierzchnią obrazu, a także kontroli nad całością.

Przedmiotem wyjściowym stają się najczęściej zaciekawiające i inspirujące mnie struktury. „Tłem” dla kolażu może stać się np. kalka zarysowana planem architektonicznym. Zamiast pustych kart szkicownika wybieram więc strony już zapisane, wypełnione treścią. Lokuję się w ten sposób pomiędzy perspektywą oglądającego a pozycją autora – reagując, wybierając, przekształcając i odrzucając podsuwające się treści.

Treść pierwotna dyktuje bardzo często dalsze kroki, kolejne rozwiązania. Nie tylko zresztą treść, ale również rodzaj surowca, materiału, papieru, który sugeruje wybór techniki i wydaje się podpowiadać kolejne kroki. Gęste siatki geograficzne i architektoniczne plany budowli (jak w cyklu „Obrazów topograficznych”) narzucają się wyobraźni, podsuwają konkretne układy i rozwiązania kompozycyjne. Charakterystyczną cechą kolaży z cyklu „Struktury (nie)realne”, jak również dużego zestawu pt. „Kolekcja nastrojów”, jest brak tytułów poszczególnych prac. Tym, co je odróżnia od siebie są daty powstania. Najczęściej pracuję nad kilkoma kompozycjami jednocześnie, daty spinają więc wszystkie, opisując to, co
w owym czasie wydarzyło się i tym samym wzbogaciło moją osobistą „kolekcję nastrojów”.
Każdy kolejny cykl lub obraz zaczynam od dokładnej analizy wszystkich znaczących elementów, redukcji zbędnych fragmentów i znajdywaniu właściwych, najważniejszych punktów, wokół których buduję całą narrację.

Ireneusz Kopacz